Umowa zlecenie to jedna z popularniejszych form zatrudnienia w Polsce. W artykule omówimy, kto jest odpowiedzialny za płacenie podatku od tej umowy oraz jakie są szczegóły związane z jej rozliczeniem. Dowiedz się więcej o istotnych aspektach podatkowych umowy zlecenie.
Jakie są obowiązki podatkowe zleceniodawcy?
Podstawowym obowiązkiem zleceniodawcy, czyli osoby lub podmiotu zlecającego wykonanie określonych czynności na podstawie umowy zlecenie, jest obliczenie i odprowadzenie podatku dochodowego od wynagrodzenia brutto zleceniobiorcy. Zleceniodawca pełni funkcję płatnika, co oznacza, że jest zobowiązany do pobierania zaliczek na podatek dochodowy oraz składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, jeśli dotyczy.
Zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzenia z umowy zlecenie pobierane są według stawki 12% dla dochodów do 120 000 zł oraz 32% dla nadwyżki ponad tę kwotę. Kwota zmniejszająca podatek w 2025 roku wynosi 3600 zł. Zleceniodawca musi również przygotować i przesłać do urzędu skarbowego deklaracje PIT-11 oraz PIT-4R. Termin na złożenie deklaracji PIT-11 mija z końcem lutego, a PIT-4R do końca stycznia.
Kto może rozliczać się samodzielnie?
Niektóre sytuacje pozwalają na samodzielne rozliczenie podatku przez zleceniobiorcę. Dotyczy to przede wszystkim umów zlecenie zawieranych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, umów zawieranych między osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej oraz w przypadku niektórych umów zlecenie, które mogą być uznane za działalność nierejestrowaną.
Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą samodzielnie obliczają zaliczki na podatek oraz rozliczają całe przychody jako część dochodów z działalności gospodarczej. W przypadku działalności nierejestrowanej zleceniobiorca samodzielnie ustala wysokość przychodu oraz zaliczek na podatek, wykazując je w deklaracji PIT-36.
Umowy zlecenie z uczniem lub studentem
W przypadku zawarcia umowy zlecenie z uczniem lub studentem, który nie ukończył 26 lat, nie nalicza się składek ZUS. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy student jest zatrudniony na umowę o pracę, a następnie na dodatkową umowę zlecenie – wówczas umowa cywilnoprawna jest objęta składkami ZUS. Uczniowie i studenci mogą korzystać z ulgi dla młodych, czyli zerowego PIT-u, co oznacza zwolnienie z podatku dochodowego do momentu, gdy ich przychody (z różnych źródeł) osiągną 85 528 zł rocznie.
Umowy zlecenie z zagranicznym zleceniodawcą
W przypadku umowy zlecenie z zagranicznym zleceniodawcą, rozliczenie podatku dochodowego może być bardziej skomplikowane. Polska podpisała wiele umów międzynarodowych mających na celu unikanie podwójnego opodatkowania. Przychody z takich umów są rozliczane według skali podatkowej z zastosowaniem 20% kosztów uzyskania przychodu, a w deklaracji PIT-36 należy dołączyć załącznik PIT/ZG z wykazaną kwotą podatku zapłaconego za granicą.
Jakie są koszty uzyskania przychodu przy umowie zlecenie?
Przy umowie zlecenie możliwe jest obniżenie podstawy opodatkowania o koszty uzyskania przychodu. Standardowo wynoszą one 20% uzyskanego przychodu po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne. W przypadku umów, których przedmiotem jest utwór w rozumieniu prawa autorskiego, koszty uzyskania przychodu mogą wynosić nawet 50%, jednak nie mogą przekroczyć 120 000 zł rocznie.
Warto pamiętać, że dokumenty potwierdzające poniesienie kosztów powinny być gromadzone i przechowywane do chwili przedawnienia się zobowiązania podatkowego.
Jakie ulgi podatkowe można zastosować przy umowie zlecenie?
Podatnicy uzyskujący dochody z umowy zlecenie mogą korzystać z różnych ulg podatkowych, takich jak ulga dla młodych, ulga na dzieci, ulga termomodernizacyjna czy ulga na Internet. Ważne jest, aby posiadać odpowiednią dokumentację potwierdzającą poniesione wydatki uprawniające do ulg oraz aby ulgi były prawidłowo wykazane w deklaracji podatkowej.
- Ulga dla młodych (do 26. roku życia) – zwolnienie z PIT do 85 528 zł rocznie,
- Ulga na dzieci – możliwość odliczenia od podatku,
- Ulga termomodernizacyjna – odliczenie wydatków na termomodernizację,
- Ulga na Internet – możliwość odliczenia kosztów związanych z dostępem do sieci.
Jakie są obowiązki formalne wobec ZUS?
Zleceniodawca ma obowiązek zgłosić zleceniobiorcę do odpowiednich ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych w ZUS. Zgłoszenia dokonuje się na formularzu ZUS ZUA lub ZUS ZZA w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeniowego. W przypadku zakończenia umowy zlecenie, zleceniobiorcę należy wyrejestrować z ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA.
Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne są obowiązkowe, chyba że zleceniobiorca jest objęty ubezpieczeniem z innego tytułu, na przykład z tytułu umowy o pracę. W takim przypadku składki mogą być naliczane tylko z jednego źródła przychodu.
Warto dbać o poprawność i terminowość wszystkich formalności związanych z umową zlecenie, aby uniknąć problemów z urzędami skarbowymi oraz ZUS.
Co warto zapamietać?:
- Zleceniodawca jest płatnikiem podatku dochodowego i zobowiązany do obliczania oraz odprowadzania zaliczek na podatek (12% do 120 000 zł, 32% powyżej).
- Umowy zlecenie z uczniami i studentami do 26. roku życia są zwolnione z składek ZUS oraz podatku dochodowego do 85 528 zł rocznie.
- Możliwość samodzielnego rozliczenia podatku przez zleceniobiorcę w przypadku działalności gospodarczej lub działalności nierejestrowanej.
- Standardowe koszty uzyskania przychodu wynoszą 20%, a w przypadku utworów autorskich mogą sięgać 50% (maks. 120 000 zł rocznie).
- Obowiązki formalne wobec ZUS obejmują zgłoszenie zleceniobiorcy w terminie 7 dni oraz wyrejestrowanie po zakończeniu umowy.
